Selenium


Selenium is een belangrijke antioxidant en bindt en verwijdert zware metalen. Het spoorelement is essentieel voor de jodiumstofwisseling en de synthese van schildklierhormoon. Daarnaast is selenium belangrijk voor de groei en het goed functioneren van hersenen, zenuwstelsel en immuunsysteem. Selenium beschermt tegen ouderdomsverschijnselen, houdt de spieren gezond, verhoogt de weerstand van het organisme, beschermt tegen kanker en ondersteunt hart en bloedvaten. Een lage seleniuminname komt in Nederland veel voor, onder meer bij vegetariërs.

Seleniumsuppletie bij onderstaande indicaties is met name geïndiceerd als sprake is van een (ernstig) verlaagde seleniumstatus en/of verhoogde seleniumbehoefte (bijvoorbeeld door toxische belasting en/of medicijngebruik).

Bronnen
Vlees, vis, eieren, paranoten, broccoli, kool, knoflook, paddenstoelen.

Tekenen van een mogelijk tekort
Verminderde weerstand, spierzwakte, spierpijn, neerslachtigheid, depressie, hypothyroïdie, verhoogde kans op kanker, onvruchtbaarheid, hart- en vaatziekten, cardiomyopathie (Keshan ziekte) en osteoartropathie (Kashin-Beck ziekte).

Indicaties
lage seleniuminname met de voeding (o.m. vegetariërs, veganisten, ouderen)
oxidatieve stress
infectieziekten
ontstekingsziekten
osteoartritis
reumatische aandoeningen
astma
bronchitis
kanker (preventie, remming progressie)
(preventie) hart- en vaatziekten
cardiomyopathie
metabool syndroom
brandwonden
psoriasis
detoxificatie
zware metalen belasting (lood, cadmium, kwik)
roken
leverziekten
verminderde weerstand bij ouderen (geassocieerd met verlaagde seleniumstatus)
verminderde vruchtbaarheid (mannen)
HIV/AIDS
diabetes mellitus
preventie diabetescomplicaties
hypothyroïdie, ziekte van Hashimoto
ziekte van Graves
depressie (samenhangend met suboptimale seleniumstatus)
preventie recidivering dikke darm poliepen
(preventie) leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang
(preventie) ziekte van Alzheimer
postoperatief herstel

Contra-indicaties
Niet bekend.

Gebruiksadviezen
Algemene adviesdosering: 100 mcg/dag
Therapeutische dosering: 100-200 mcg/dag (hoge dosis bij voorkeur niet langer dan een jaar suppleren)
Interactie
Corticosteroïden kunnen de uitscheiding van selenium met de urine verhogen en de seleniumstatus verlagen, wat mogelijk resulteert in een verminderde werkzaamheid van corticosteroïden.
De anticonceptiepil kan de seleniumstatus verlagen.
Selenium kan de werking van statines verlagen.
Selenium kan de sederende werking van barbituraten versterken (dieronderzoek).
Cardiotoxiciteit van clozapine heeft mogelijk te maken met verlaging van de seleniumstatus.
Maagzuurremmers kunnen de opname van selenium remmen.
Valproïnezuur kan de seleniumstatus verlagen.
Astragalus verhoogt mogelijk de seleniumstatus; wees terughoudend met seleniumsuppletie.
Omega-3 vetzuren verhogen mogelijk de seleniumopname; selenium verlaagt de (per)oxidatieve effecten van omega-3 vetzuren.
Selenium kan oxidatieve stress bij gebruik van chemotherapie verlagen en de activiteit van glutathionperoxidase verhogen. Eventueel gelijktijdig gebruik bij voorkeur onder supervisie van een arts.

Veiligheid
Selenium heeft een smalle therapeutische breedte (het verschil tussen fysiologische/therapeutische en toxische doses is niet groot); het is belangrijk hiermee rekening te houden bij seleniumsuppletie. De veilige bovengrens van inname (uit voeding en supplementen) voor volwassenen (ook zwangere en zogende vrouwen) is circa 300 microgram per dag. Langdurige suppletie (gedurende jaren) met selenium in een dosis vanaf 300 mcg per dag (naast selenium uit voeding) is mogelijk niet veilig en is in een humane studie geassocieerd met een een verhoogde sterftekans (zie literatuur). Langdurige seleniumsuppletie kan de cholesterolspiegel verhogen en verhoogt mogelijk de kans op diabetes type 2. Een hoge seleniumbloedspiegel is tevens in verband gebracht met een grotere kans op glaucoom; een causaal verband is (nog) niet aangetoond.

Copyright (C) Orthokennis https://www.orthokennis.nl/nutrienten/selenium