Quercetine, een vetoplosbaar (citroen)geel pigment, is een plantaardige stof die behoort tot de flavonolen, een subgroep van bioflavonoïden. Quercetine is een van de belangrijkste en best onderzochte bioflavonoïden en een veelbelovende, veelzijdige fytonutriënt voor de preventie en behandeling van uiteenlopende aandoeningen, waaronder hypertensie, atherosclerose, infectieziekten, diabetes(complicaties), astma, PCOS, kanker, inflammatoire darmziekten en de ziekte van Alzheimer.

De hoeveelheid quercetine die nodig is voor significante gezondheidseffecten is naar schatting 10 tot 60 keer hoger dan de hoeveelheid die in voeding aanwezig is. Bij het streven naar een bepaald gezondheidseffect van quercetine is aanvullende suppletie meestal onvermijdelijk.

Bronnen

Onder meer appels, bessen, bramen, uien, thee, knoflook, bieslook, peper, koriander, venkel, koolsoorten, kappertjes, cacao, sperziebonen, noten, citrusvruchten en tomaten.

Kwaliteitsaspecten

Quercetine heeft een lage biologische beschikbaarheid. Dit kan worden ondervangen door gebruik te maken van supplementen met quercetine in goed opneembare vorm (fytosomen, liposomen, micro- of nanodeeltjes). Zo wordt fytosomale quercetine (homogeen mengsel van quercetinedeeltjes en fosfolipiden) 20 keer beter opgenomen dan pure quercetine (op basis van gewicht).

Indicaties

• Veroudering algemeen
• Hypertensie
• Dyslipidemie (bij metabool syndroom)
• Atherosclerose
• trombose(preventie)
• Diabetes en (preventie) diabetescomplicaties
• Intestinale hyperpermeabiliteit (lekkende darm) en dysbiose
• Infecties, waaronder luchtweg- en maagdarminfecties
• Polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS)
• Chronische prostatitis - chronisch bekkenpijnsyndroom (CP-CPPS)
• Interstitiële cystitis
• Astma
• Reumatoïde artritis
• Jicht
• Intensief sporten

Gebruiksadviezen

Bij doses vanaf 150 mg quercetine per dag stijgt de quercetineplasmaspiegel significant en zijn biologische effecten waarneembaar. In de meeste klinische studies is quercetine gesuppleerd in doses tot 1000 mg/dag. Bij gebruik van een quercetinesupplement met sterk verbeterde opname, zoals quercetine-fytosoom, kan worden volstaan met een lagere dosis.

Interactie

• Quercetine kan de bloeddruk en bloedglucosespiegel verlagen. Mensen die bloeddrukverlagers of antidiabetica gebruiken, dienen hiermee rekening te houden. Er zijn sterke aanwijzingen dat quercetine de enzymen CYP3A4, CYP1A1, CYP1A2, CYP2C9 en CYP2E3 remt.
• Quercetine kan de bloedspiegel van medicijnen verhogen die door deze enzymen worden afgebroken. Wees voorzichtig met quercetinesuppletie bij medicijngebruik; in overleg kan de medicijndosis mogelijk aangepast worden.
  
• Quercetine kan de bloedspiegel van medicijnen beïnvloeden (verhogen, verlagen), die substraat zijn van de P-glycoproteïne effluxpomp (P-gp). Medicijnen waarvan de opname wordt beïnvloed door P-gp kunnen beter niet in combinatie met quercetine worden gebruikt, of laat in overleg de medicijndosis aanpassen.
• Quercetine kan de bloedplaatjesaggregatie remmen. Mensen die antistollingsmedicijnen gebruiken, dienen hiermee rekening te houden. In een humane studie had fytosomale quercetine (200 mg quercetine per dag) echter geen significante interactie met antistollingsmedicijnen (acetylsalicylzuur, ticlopidine, clopidogrel, warfarine, dabigatran).
• Quercetine (een zinkionofoor) verhoogt de cellulaire opname van zink. Vitamine C en glutathion recyclen geoxideerde (mogelijk toxische) quercetinemetabolieten. Zorg bij quercetinesuppletie ook voor voldoende inname van vitamine C en de glutathionprecursor N-acetylcysteïne. Vitamine C kan tevens de intestinale opname van quercetine verhogen en de antivirale activiteit van quercetine versterken.
• Quercetine kan - met oxidatieve stress geassocieerde - verlaging van de intestinale calciumabsorptie normaliseren, onder meer bij veroudering, (chronische) darmontsteking, coeliakie, PDS (prikkelbaredarmsyndroom) en diabetes mellitus.
• Quercetine heeft synergetische antikankeractiviteit in combinatie met catechines in groene thee en reguliere kankermedicijnen zoals doxorubicine (borstkanker), paclitaxel (ovariumkanker, prostaatkanker), cisplatine (ovariumkanker, larynxcarcinoom, osteosarcoom, mesothelioom) (in-vitro- en dierstudies).
• Quercetine beschermt tegen alcoholgeïnduceerde oxidatieve beschadiging van levercellen door opregulatie van HO-1 (heemoxygenase-1).
• Suppletie met quercetine en langeketen omega 3-vetzuren (uit vis) beschermt significant beter tegen neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Parkinson dan suppletie met alleen visolie of quercetine (dierstudies). Vitamine E verbetert de opname van quercetine in de hersenen via de bloed-hersenbarrière (dierstudie).
• Quercetine verhoogt de biologische beschikbaarheid van curcumine en resveratrol. Quercetine heeft synergetische antimicrobiële activiteit in combinatie met sulfamethoxazol (Staphylococcus aureus), tetracycline (multiresistente Escherichia coli) en amfotericine B (Candida-species, Cryptococcus neoformans), terwijl quercetine bijwerkingen van deze medicijnen vermindert (dierstudies). Quercetine en meropenem hebben (in vitro) synergetische bactericide activiteit tegen carbapenem-resistente Escherichia coli en Klebsiella pneumoniae.
• Quercetine en resveratrol hebben synergetische activiteit bij het verlagen van de vetmassa en tegengaan van metabool syndroom en obesitas, mede door verlaging van oxidatieve stress, ontstekingsremming, toename van de insulinegevoeligheid, afname van leververvetting en intestinale dysbiose (dierstudies).
• Quercetine beschermt tegen cardiotoxische effecten van anthracycline en doxorubicine (dierstudies).
• Quercetine (500 mg/dag) cheleert ijzer en vermindert ijzerstapeling en leverdisfunctie bij mensen met β-thalassemie major die regelmatig bloedtransfusies nodig hebben. Bij ijzerstapeling in het darmweefsel is quercetine even effectief als deferoxamine (dierstudie).
• Quercetine remt de intestinale absorptie van (non-heem)ijzer. Wees terughoudend met quercetinesuppletie bij een ijzertekort. De combinatie van quercetine en curcumine (driemaal daags 480 mg curcumine en 20 mg quercetine) verlaagde in een humane pilotstudie aantal (-60%) en grootte (-51%) van adenomen (ileum, rectum) bij familiaire adenomateuze polyposis (FAP).
• Quercetine remt warfarine-geïnduceerde verkalking van de bloedvaten, onafhankelijk van (vitamine K2-afhankelijk) matrix GLA-proteïne, door remming van (door warfarine geactiveerde) transglutaminase-2/β-catenine signalering (in-vitro studie, dierstudie). Orale quercetinesuppletie remt stralingsgeïnduceerde huidfibrose, darmontsteking en hersenbeschadiging (dierstudies). Daarnaast verhoogt quercetine de effectiviteit van radiotherapie (in vitro, in vivo).
• Quercetine beschermt mitochondriën (in onder meer hart, lever, nieren) tegen toxiciteit van bisfenol A (BPA).
• Quercetine beschermt tegen aflatoxine-geïnduceerde immunosuppressie, oxidatieve stress en leverschade (dierstudies). Quercetine beschermt tegen toxiciteit van acrylamide en neurotoxiciteit van PCB’s (polychloorbifenylen; dierstudies). In een humane (pilot)studie verlaagde quercetine (tweemaal daags 250 mg gedurende 4 weken) de kans op orale mucositis door chemotherapie, vergeleken met placebo. Gelijktijdige inname van niacine (1 g) en quercetine (150 mg) vermindert de ‘niacineflush’ (humane pilotstudie).
• Quercetine remt longfibrose, geïnduceerd door bleomycine (dierstudie). Door chloroquine geïnduceerde oxidatieve stress en levertoxiciteit wordt tegengegaan door quercetine (dierstudie). Alfaliponzuur en quercetine hebben een synergetische activiteit bij het beschermen van de hersenen tegen neurotoxiciteit van aluminiumchloride (dierstudie). In een humane studie zorgde suppletie met quercetine, iedere 8 uur 500 mg gedurende 3-5 dagen voorafgaande aan hartkatheterisatie, voor verlaging van de kans op contrastvloeistof-geïnduceerde nierbeschadiging en nefropathie (contrastnefropathie).
• Quercetine beschermt tegen gentamycine-geïnduceerde ototoxiciteit (gehoorbeschadiging).

Veiligheid

De in studies gebruikte doseringen (tot 1000 mg/dag) zijn veilig, ook bij langdurig gebruik, en hebben geen significante bijwerkingen. Doseringen van 1500 mg/dag (gedurende 84 dagen) en 5000 mg/dag (gedurende 4 weken) hadden ook geen negatieve bijwerkingen en werden goed verdragen. Een quercetinesupplement met sterk verbeterde opname, zoals quercetine-fytosoom, kan lager worden gedoseerd. In 2010 zijn quercetinesupplementen toegevoegd aan de GRAS (generally recognized as safe) lijst van de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration). Het is belangrijk quercetine minimaal 4 weken te suppleren.

 

Copyright (C) Orthokennis https://www.orthokennis.nl/nutrienten/quercetine